Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 05-01-2017 r. – 0461-ITPB2.4511.922.2016.1.BK

Udział w imprezie integracyjnej

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dofinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownikom kosztu udziału w imprezie kulturalno-oświatowej oraz sportowo-rekreacyjnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca organizuje dla pracowników imprezy kulturalno-oświatowe (spotkania towarzyskie poza zakładem pracy w plenerze lub restauracji z poczęstunkiem, napojami, oprawą muzyczną i licznymi atrakcjami, np. zwiedzanie ciekawych miejsc, gry i zabawy zespołowe) oraz imprezy sportowo-rekreacyjne, tj. spartakiady, podczas których pomiędzy jednostkami K. rozgrywane są różnego rodzaju konkurencje sportowe, zapewniony jest również nocleg i wyżywienie.

Wszyscy pracownicy mogą w spotkaniach uczestniczyć dobrowolnie. Chęć udziału potwierdzają na liście.

Imprezy przygotowuje firma zewnętrzna i zapłata za nie jest regulowana ze środków ZFŚS na podstawie wystawionych faktur. Koszt jednostkowy udziału w imprezie ustalany jest przez podzielenie sumy kosztów związanych z organizacją spotkania, tj. kosztów wynajmu obiektów, kosztów posiłków, transportu, ubezpieczenia itp. przez liczbę uczestników.

Wnioskodawca przyznaje pracownikom częściowe dofinansowanie do spotkania ze środków ZFŚS zgodnie z zasadami regulaminu – według sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych, w wysokości określonej w tabeli dofinansowania.

Przyznane dofinansowanie Wnioskodawca dolicza do przychodu pracownika otrzymanego w danym miesiącu i od łącznej wartości oblicza zaliczkę na podatek dochodowy. Pozostałą kwotę średniego kosztu udziału w imprezie pracownik zobowiązany jest pokryć z własnych środków. Za zgodą pracownika odpłatność za uczestnictwo w spotkaniu potrącana jest z wynagrodzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wartość przyznanego pracownikowi dofinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych do statystycznie ustalonego kosztu udziału w spotkaniu integracyjnym o charakterze kulturalno-oświatowym lub udziału w międzyoddziałowym spotkaniu sportowo-rekreacyjnym stanowi przychód pracownika, o którym mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego należy naliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

Wnioskodawca uważa, że dofinansowanie z ZFŚS do spotkań o charakterze kulturalno-oświatowym lub sportowo-rekreacyjnym organizowanych przez Wnioskodawcę dla pracowników nie powinno być uznawane za przychód ze stosunku pracy, a w konsekwencji nie powinno stanowić podstawy do naliczenia podatku, ponieważ udział pracowników w imprezie nie przynosi korzyści dla pracownika w postaci powiększenia jego przychodu ani nie powoduje uniknięcia wydatków. Gdyby nie organizacja imprezy przez Wnioskodawcę, pracownik sam nie poniósłby wydatków na takie spotkanie.

Wnioskodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniu mając na względzie własną korzyść, – integrację załogi oraz poprawę współpracy między pracownikami.

Ponadto, świadczenia oferowane przez Wnioskodawcę podczas spotkania kierowane są do wszystkich uczestniczących w nim pracowników. Brak jest ustaleń, z jakich oferowanych świadczeń pracownik skorzystał i w jakim zakresie, a zatem, nie da się dokładnie określić, jaka jest wartość otrzymanego świadczenia przypadającego na konkretną osobę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei, zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia nieodpłatne świadczenie. W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu nieodpłatne świadczenie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stwierdził, że ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, ponieważ obejmuje wszelkie zjawiska o charakterze gospodarczym i zdarzenia prawne, których konsekwencją jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze w działalności osób prawnych, których następstwem jest nieodpłatne, czyli niezwiązane z kosztami lub inną formą świadczenia przysporzenie majątku tej osobie, mające wyraźny finansowy wymiar. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie także odnośnie podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto, treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

W myśl art. 12 ust. 2 ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców- jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy- wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca organizuje dla pracowników imprezy kulturalno-oświatowe (spotkania towarzyskie poza zakładem pracy w plenerze lub restauracji z poczęstunkiem, napojami, oprawą muzyczną i licznymi atrakcjami, np. zwiedzanie ciekawych miejsc, gry i zabawy zespołowe) oraz imprezy sportowo-rekreacyjne, tj. spartakiady, podczas których pomiędzy jednostkami K. rozgrywane są różnego rodzaju konkurencje sportowe, zapewniony jest również nocleg i wyżywienie.

Wszyscy pracownicy mogą w spotkaniach uczestniczyć dobrowolnie. Chęć udziału potwierdzają na liście.

Imprezy przygotowuje firma zewnętrzna i zapłata za nie jest regulowana ze środków ZFŚS na podstawie wystawionych faktur. Koszt jednostkowy udziału w imprezie ustalany jest przez podzielenie sumy kosztów związanych z organizacją spotkania, tj. kosztów wynajmu obiektów, kosztów posiłków, transportu, ubezpieczenia itp. przez liczbę uczestników.

Wnioskodawca przyznaje pracownikom częściowe dofinansowanie do spotkania ze środków ZFŚS zgodnie z zasadami regulaminu – według sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych, w wysokości określonej w tabeli dofinansowania.

Przyznane dofinansowanie Wnioskodawca dolicza do przychodu pracownika otrzymanego w danym miesiącu i od łącznej wartości oblicza zaliczkę na podatek dochodowy. Pozostałą kwotę średniego kosztu udziału w imprezie pracownik zobowiązany jest pokryć z własnych środków. Za zgodą pracownika odpłatność za uczestnictwo w spotkaniu potrącana jest z wynagrodzenia.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że dokonując oceny czy udział w imprezie kulturalno-oświatowej oraz sportowo-rekreacyjnej prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium-wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie to po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Natomiast, bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, iż udział pracowników w imprezie kulturalno-oświatowej oraz imprezie sportowo-rekreacyjnej sfinansowanych w części z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, mających na celu integrację załogi oraz poprawę współpracy między pracownikami nie stanowi dla nich przysporzenia majątkowego (korzyści), a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro, imprezy te mają charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników, to mimo, że udział w spotkaniach jest dobrowolny, po stronie pracowników nie pojawi się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie spotkanie organizowane przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

Udział w imprezach organizowanych przez pracodawcę nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika także z tego powodu, że brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich pracowników – przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść. Bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia nie można bowiem określić wysokości przychodu.

W konsekwencji, po stronie pracownika nie powstaje przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek płatnika określony w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/